Voorbereiding voor je nieuwe scape

De Voorbereiding

Mijn 1e poging tot aquascapen was in zo'n lompe vierkante cube op een onderkast, met een lichtkap erop, een ingebouwd filter. Honderd-twintig liter was ie. Hoe enthousiast ben ik begonnen, hoe trots was ik na een aantal weken toen alles er nog zo mooi uitzag... En hoe teleurgesteld was ik toen alles bergafwaarts ging. Een drama is het geweest.

Ik viel van het ene probleem in het andere probleem. Tot het moment aanbreekt dat je de moed opgeeft en er mee stopt. Zoals zoveel beginners.
Heb je wel eens gezien hoeveel 2e hands aquariumspullen er worden aangeboden? Dan ga je hopeloos op zoek naar oplossingen. Ik liet me weer één of ander technisch snufje aansmeren. Of liet ik mij wederom zwaar manipuleren door een over enthousiaste verkoper van 'aquarium-wonder-middeltjes'. En volgens de verkoper van de lokale aquariumzaak is het allemaal je eigen schuld; je moet ook A merk spullen gebruiken...en niet van die goedkope B merken. Nee, als je goede dure spullen aanschaft komt het allemaal wel weer goed! Niet dus... kortom frustratie alom.
Dit verhaal is helaas voor erg veel mensen werkelijkheid. Als je de verhalen leest op forums; de problemen die mensen hebben en de goedbedoelde, doch verkeerde adviezen die ze krijgen.

Bij mij ook. En wat mij nog het meest irriteerde was de tegenstrijdige berichten die je leest. De één zegt dit, en de andere weer dat. Het internet is eigenlijk een onoverzichtelijke, verwarrende en zichzelf tegensprekende informatiebron. Kortom veel frustratie, ergernis en tot grote ramp een mislukte scape.

Bereid jezelf voor!
Een aquascape opbouwen met mooi uitgezochte stukken hout en rock is eigenlijk niet echt spannend... Zelfs een beginnende scaper met 'twee linkerhanden' kan na wat gepuzzel best iets moois in elkaar zetten of iets namaken. Maar dan begint het echte werk:

zorgen dat de scape in 'vorm' blijft, dat de scape algenvrij blijft, dat de planten gezond blijven en goed blijven groeien en de gecontroleerde snoeiwerkzaamheden die de scape mede vormgeven!

Ik heb al eerder beschreven; ik ben een vakidioot. Als ik iets nieuw ga proberen dan ga ik eerst op onderzoek uit. Ik ga forums langs en lees de 'journals' van scapers die van A tot Z alles hebben beschreven. Dit geeft het voordeel dat ik weet: welke spullen ze gebruiken en waarom ze dat gebruiken, ik weet welke voeding ze gebruiken en hoe ze de CO2 afstellen, ik lees alle obstakels die ze niet hebben voorzien en alle problemen waar ze tegenaan zijn gelopen en hoe ze deze hebben opgelost.

Dus ga lezen en als je iets niet begrijpt stel vragen als je iets niet duidelijk is.
Selecteer zorgvuldig je bronnen en bekijk vooral het fotoalbum van de persoon waar je informatie vandaan haalt. Verzamel data en testgegevens zodat je kans op slagen zo groot mogelijk word. Op ten duur krijg je zoveel (theoretische) kennis dat de kans op mislukking is verminderd en de kans op succes alleen maar groter is geworden

Wat hebben we nodig?
Laten we duidelijk beginnen:
als je wilt gaan aquascapen koop dan géén standaard aquariumbak die je compleet in een dierenwinkel/ tuincentrum aantreft. Je weet wel; zo'n plomp ding met een kunststof lichtkap en een groot lomp ingebouwd filter. Ze zijn bijna allemaal totaal ongeschikt op het technische vlak. Wellicht ideaal voor een aquarium maar als je serieus wilt gaan aquascapen is dit een no-go. Het licht is gemiddeld ongeschikt, het filter is gemiddeld ongeschikt en je hebt geen ruimte voor onderhoud omdat er een lelijke kap op staat. Wat trouwens een negatieve uitwerking heeft op de equilibrium (gassenuitwisseling) van de bak.

Op zijn best is er een mooie lowtech bak mee maken, maar dan houdt het verder ook op.
Nu is er natuurlijk niets mis met een lowtech scape. Een lowtech bak kan natuurlijk erg fraai zijn. Alleen de keuze van planten is meer beperkt. Wil je een mooie gekleurde plantenbak dan moet je toch wat ander soort spullen gaan aanschaffen.

Ik zie vaak mensen die op ten duur hun filter eruit gaan slopen omdat ze zich realiseren dat ze niet genoeg stroming in de bak hebben. Of dat ze hun lichtkap gaan verwijderen omdat ze van belichting gaan veranderen omdat ze toch niet een mooi tapijtje kunnen laten groeien omdat ze op de bodem gewoon te weinig licht hebben. Dus: koop geen aquarium!

Allereerst moet je gaan bepalen wat voor soort aquascape je wilt gaan maken en je moet weten hoe groot je bak gaat worden. In principe maakt het niet uit wat de grootte van je bak word. Ik denk dat de keuze mede word bepaald door de beschikbare ruimte en het te besteden budget. Want het is logisch dat een grotere bak ook meer geld kost.
Behalve als je serieus wilt gaan deelnemen aan grote internationale wedstrijden. Dan doen eigenlijk alleen de bakken van >250 liter mee. Daar vinden we altijd de kampioenen en de mooiste scapes. Natuurlijk kan je in kleinere bakken ook fantastische resultaten behalen. Maar als je kijkt naar de IAPLC waarbij er geen onderscheid in bakvolume is, daar zie je dat de prijzen altijd in de bakken van boven de 250 liter vallen.

Je hebt natuurlijk de opstartkosten. Een filter voor een 40 liter scape kost je misschien 70,- en een filter voor een 100 liter koste je misschien 275,- (ik ga uit van een capaciteit van 10x het volume van de bak. Zie voor meer en verdere info Filter, stroming en flow. En hetzelfde verhaal voor de belichting. Je betaald meer voor een bak van 120cm breed dan voor een bak van 40cm breed.

De gangbare maten beginnen zo bij de bakken van 60cm. Altijd een 'open top' zodat je er mooie belichting op kan zetten of boven kunt hangen. Een nette onderkast waar je al je techniek in kwijt kunt, mooi setje glazen lily's aan de zijkant, zo weinig mogelijk zichtbare techniek in de bak.
Zo behoort een aquascape te zijn.

Nano - tot 60 liter
Er bestaan ook complete nano sets die speciaal op de markt zijn gebracht voor aquascapen. Merken zoals Dennerle, Aquael en Eheim hebben een aantal prachtige nano bakjes in hun sortiment die je zou kunnen gebruiken.
Opvallend is dat de techniek afgestemd is op 'gemiddeld'. De belichting is prima en je kunt er alles mee laten groeien, en dat is ook logisch. Met dat soort specificaties draait het allemaal wat rustiger en heb je minder kans op problemen. Maar toch is het net niet goed genoeg om bepaalde soorten stengelplantjes mooi op te kweken. Veelal bevind zich het licht in 25-50 Lumen per liter. En dit is nog steeds 'medium' licht.

Dus je gaat eerst bepalen welke scape je wilt gaan maken en wat de maat van je bak gaat worden.

Aankopen
Ik heb een klein lijstje samengesteld die je kunt gebruiken als voorbereiding op de aankopen. Ga niet teveel bezuinigen op kwaliteit maar het loont zeker de moeite om een beetje prijzen te vergelijken. Zowel in Europa als daarbuiten..:

- leeg aquarium - rimless en opti-white (met of zonder onderkast)
- veiligheidsonderlegger
- filter + slangen en filter inhoud
- lily pipes
- verlichting, een dimmer is een must
- aquasoil, bodemopbouw en/of additves
- verwarming, standaard of via het filter
- achterwandfolie
- watertesten, minimaal een testkoffer met druppeltesten.
- bemesting voor de planten
- zachte sponsjes
- binddraad voor planten
- waterbestendige lijm
- thermometer
- ruitenschraper - tandenborstel - bankpasje
- filterslang borstels in diverse maten
- zachte kwast
- schepnetje

CO2
- CO2 fles
- regelbaar drukventiel
- drop checker met vloeistof
- pH-meter
- bellenteller
- diffuser, intern of extern, reactor etc
- CO2 slangen
- terugslagklep
- magneetventiel

diversen
- tijdschakelaars
- verlengsnoeren/ contactdozen
- plantpincet, recht en krom
- snoeischaar, recht en krom
- soil flatner

Nu ik het toch over opstartkosten heb:

Een proffesionele scaper is maanden bezig met de voorbereiding op een nieuwe scape. Vaak trekken ze de natuur in, speuren het web af naar inspiratie. Totdat ze een scenery tegenkomen die als basis zal gaan dienen.
Dan word er een schets gemaakt over de indeling en als de uiteindelijke vormgeving van de scape duidelijk is gaat men over naar de volgende stap. Er word vaak een grafisch vormgever ingehuurt die de plannen meestal digitaal gaat uitwerken. En als na vele malen plannen, tweaken, veranderen en aanpassen het eindresultaat is vastgelegd dan is het tijd om de volgende professional in te huren. En dit is een sculpter/vormgever. Deze gaat aan de slag met de uitgezochte hardscape materialen en gaat fysiek de scape vorm geven. Als dat eenmaal is gebeurt is het tijd voor het beplantingsplan waarbij de proffesionele scaper zelf de planten heeft geselecteerd.

Dat kan je veel geld gaan kosten. Niet alleen aan arbeidsloon van de designers en vormgevers. Ook de hardscape kan aardig in de papieren lopen. Als je een bak van 400 liter inhoudelijk opbouwd met mooie aquarock, soil, toevoeging onder de bodem en de zorgvuldige stukken geselecteerd hout kan je dat zo maar 2000 euro kosten. En dan hebben we het alleen nog over de inrichting.

Laatst een configuratie gezien van een High-Tech bak van 64 liter (60x30x30) met spullen uit het top segment. Alles erop en eraan: bak, onderkast, LED, CO2, filter, gereedschap, bodem, hardscape, soil, beplanting, voeding, RO unit en bewoners. Daar kan je toch zomaar 2500,- voor aftikken. Voor dezelfde afmeting bak Low-Tech, dus nu een eenvoudige bak, zonder CO2, met TL verlichting. Met bodem, hardscape, voeding, planten en bewoners kom je uit op zo'n 800,- (bron: greenaqua)

Maar je kunt het natuurlijk net zo duur maken als je zelf wilt (kan).

Hieronder een 'over the top' configuratie met (veels te dure) A-merken. Alle benodigde techniek, complete bodem, hardscape, planten en bewoners. Ikzelf heb vergelijkbare configuratie in dezelfde afmeting bak, alleen nu met niet merk gebonden artikelen, dezelfde kwaliteit en vergelijkbare/ evenredige technische eigenschappen. Ik kom niet boven de 1000,-

The Small Planted Tank