Opkweken en verzorgen van mos

Vermeerden van mos

Als je eenmaal gezond en mooi groeiend mos hebt dan kun je deze natuurlijk ook zelf gaan vermeerderen. Het is feitelijk een kwestie van afknippen en op een steentje o.i.d. binden en het groeit vanzelf weer verder. Zo eenvoudig is dat. Er zijn ook veel mossen te koop in reguliere webshops, maar dit veelal de bekende soorten zoals Javamos, Flame mos, levermos, christmas mos e.d.
Er zijn wel een aantal gespecialiseerde shops te vinden en op Facebook heb je speciale groepen met enthousiaste verzamelaars waar je stekjes kan aanschaffen. Meestal wel erg duur voor een paar bladeren en verzendkosten. Dit kan wel eens oplopen tot 20 euro voor een 10 stengeltjes.

Professionele kwekerijen maken graag gebruik van mesh. Mesh is in meeste gevallen een roestvrij metalen plaatje. Dit plaatje is ofwel geperforeerd of het is van gevlochten (en gelast) rvs draad. Voordeel hiervan is het gewicht, zodat het mos op de bodem blijft liggen als het eenmaal groot is geworden. Natuurlijk zijn er veel meer soorten mesh te vinden en te gebruiken. Ze zijn ook te verkrijgen in vele vormen en afmetingen.

Het is ook natuurlijk ook mogelijk om wat mos om een steentje heen te vouwen en daar over heen een netje te spannen. Netjes die b.v. om fruit of groentes zitten. Een netje waar knoflook heeft gezeten is fijn om mee te werken. Pas wel op dat je geen steen neemt met een te glad oppervlak, zoals een kiezelsteen. Mos zal wel gaan groeien en op de plaats worden gehouden door het netje. Maar het mos zal zich niet gaan hechten omdat rhizomen simpelweg geen houvast hebben op het gladde oppervlak. Dus in deze gevallen altijd het netje laten zitten.
In dit geval moet je wel een netje gebruiken van kunststof. Als je een netje gebruikt van 'natuurlijk' materiaal dan vergaat dit na verloop van tijd. En dan zou alle mos loskomen en zich gaan verspreiden door je bak. En sommige mossen kunnen echt gaan woekeren of overal aan vast groeien als het vrij door je bak heen zweeft...

En het is ook mogelijk om gewoon groen geplastificeerd gaas te gebruiken. Op de afbeelding staat de maat 10x10mm. Het mesh wat ik hiervoor gebruikt heb is normaal 'horre' gaas wat je gebruikt tegen insecten en wat je in elke bouwmarkt kunt aanschaffen. Een kwestie van de randjes van het gaas omhoog buigen, het gaas er overheen spannen, een plat leisteentjes aan de onderkant voor verzwaring en de randjes vervolgens weer terug omvouwen. Daarna bedek je het met mos en je omwikkelt dit met visdraad of katoen. Je plaatst dit in je aquarium en het groeit vanzelf verder.

Je kunt ook 2 lagen met mesh gebruiken. Op de eerste laag plaats je het mos en daar overheen plaatst je weer een ander stukje mesh. Je vouwt het gaas weer terug naar zijn oorspronkelijke vorm en het mos zit goed opgesloten. Zorg alleen dat de laag mos niet te dik word, anders gaat het mos stikken en dood. En zorg wel voor goede verankering.

Lijmen wordt natuurlijk ook erg veel gedaan. En als je mos gaat lijmen is het verstandig om het eerst in kleine stukjes te knippen. Zo deed Amano het ook. Deze zat met een houten keukenplak en een scherp mes het mos fijn te hakken voordat hij het ging lijmen.
Je kunt alle mossen lijmen, maar zorg wel dat de laag met mos niet te dik gaat worden. Levermos (zoals Monosolenium tenerum) is een 'mos' wat niet goed reageert op lijm. Deze kan je weer beter opbinden.

Je kunt ook spons gebruiken waarop je het mos vastlijmt. Daar kun je verschillende soorten spons voor gebruiken en daarbij is spons ook verkrijgbaar is verschillende kleuren. Kleine stukjes spons waarbij het mos volgroeid is kun je weer op stukjes steen of hout vast lijmen. Dit kunnen dunne plakjes zijn of stroken of zelfs een bv. een schuin oplopende vorm. Zo kun je in principe een heel landschap opbouwen wat begroeid is met mos.
Nog een voordeel van spons is dat water opneemt, dus het mos zal niet zo snel verdrogen in de emersde opkweek, het is in alle vormen te knippen en daarbij is spons buigzaam.
Zo zijn er wellicht nog veel manieren te verzinnen als je een beetje creatief bent.

Landmos in een aquascape
Wist je dat bekende mossen zoals Vesicularia en Taxiphyllum eigenlijk gewoon landmossen zijn? Niet alle mossen uit de natuur zijn geschikt voor in een aquarium, maar er zijn toch genoeg soorten die prima overleven onderwater. Welke dat zijn is een eigenlijk een kwestie van proberen. Daar kan je achter komen door de volgende werkwijze;

- zoek een mooie stukje mos en verwijder deze voorzichtig
- spoel deze uit onder een stromende kraan totdat het geheel schoon is (15 min.)
- plaats het schone mos onder water voor een 1 a 2 weken, op een lichte plaats in een doorzichtig bakje (glas, kunststof)
- het kan langzaam gaan transformeren naar een onderwatervorm en bruikbaar zijn in een aquarium
- sommige soorten sterven gewoon af en andere kunnen gaan goed groeien

Sommige mossen behoren tot beschermde soorten en het niet overal zomaar toegstaan om ergens mos te verzamelen!
Informeer bij toezichthouders of dit is toegestaan. Maar natuurlijk vind je om het huis overal mos: in de tuin, op schuttingen, balkons en een ander zeer goed plek om mos te vinden zijn platte daken.

TIPS voor MOS

Java mos (Taxiphyllum Barbieri) is de gemakkelijkste mossoort om te laten groeien. Het groeit zelfs in bakken met een temperatuur van 30° Celsius. Net zoals de meeste mossen: geen extremen in licht en voeding.

Het beste mos om een wand te bekleden is Taiwan mos (Taxiphyllum Alternans)

Flame mos Taxiphyllum sp. ‘Flame’. Dit mos groeit recht omhoog. Heeft ook een lichtgroene kleur is is erg populair bij aquascaping. Worteling kan wel erg lang duren bij dit soort.

Triangelmos (Taxiphyllum sp. ‘Peacock’) heeft een bijzondere groeivorm. De bladeren groeien in de vorm van een driehoek. De uiteindelijk vorm van het mos heeft de vorm van de staart van een pauw. Daarom heet dit mos in het Engels Peacock Mos.

Weeping Mos (Vesicularia Ferriei) groeit in de vorm van een Treurwilg. Dus het blad hangt naar beneden. Dit mos kan gevoelig zijn voor baardalg als je niet de juiste hoeveelheid voeding en CO2 doseert.

Mos hecht beter aan hout dan aan steen. Het kan beide, maar op steen blijft het mos meer kwetsbaar voor losraken. Hout heeft een meer 'zachte' structuur waardoor de rhizoïden gemakkelijker houvast hebben.

The Small Planted Tank