Verzorgen van mos

Mossen succesvol laten groeien in je scape:
Mossen kunnen onbeperkt groeien. Ze zijn in staat om onder extreme omstandigheden met weinig licht en een lage temperatuur te overleven. Ze zijn niet afhankelijk van andere mossen voor bevruchting. En winterharde mossen kunnen zelfs overleven in hogere temperaturen (Java Moss) Veel aquascapers hebben zelfs gemeld dat ze alleen maar water hoeven toe te voegen aan hun mossen om ze groeiende te houden.
Met andere woorden; waarom hebben zoveel mensen dan problemen om hun mossen in leven te houden? Ik hoop dat dit onderwerp alle vragen over hoe je succesvol gezonde aquatische mossen moet laten groeien, zal beantwoorden.

Volgens mijn ervaring, worden mossen gezond, weelderig en mooi groen door een aantal factoren die je onder controle moet hebben. In volgorde van belangrijkheid zijn de belangrijkste factoren: temperatuur, CO2 en verlichting.

1. Temperatuur
Temperatuur is veruit de belangrijkste factor om mooie en groene mos te groeien. Volgens mijn ervaring, alle soorten mossen, met uitzondering van Java mos, worden bruin en gaan afsterven als het wordt bewaard bij temperaturen boven de 28° Celsius. De reden hiervoor is waarschijnlijk omdat het water te warm is voor de plant voor een goede fotosynthese. Theoretisch neemt de fotosynthese toe met een toename van de temperatuur, maar op een te hoge temperatuur zal de fotosynthese uiteindelijk stoppen. Vanuit mijn ervaring, is het beste om de temperatuur rond 23° tot 25° te houden om mos goed te laten groeien. Mossen krijgen ook de mooiste kleur rond deze temperatuur.

2. beschikbaarheid van CO2
CO2 is niet van essentieel belang bij de groei van in het water levende mossen, maar CO2 rijk water in het aquarium water zal zeker helpen met de aanmaak van nieuwe cellen.
Het mos zal optimaal van de fotosynthesegebruik gaan maken als er iets meer aanbod van CO2 aanwezig is dan de benodigde dagelijkse behoefte.
Ik had 1 hetzelfde soort mos in twee afzonderlijke tanks, met dezelfde temperatuur. En het mos wat sneller en compacter groeide was het mos in de bak gevuld met CO2. Maar ook zonder CO2, vertonen de mossen nog steeds hun felle groene kleur, maar er is beduidend minder mooie groei.

3. Verlichting
Hoewel ze kunnen overleven met minimaal licht (vooral Java Moss) worden ze daardoor toch bleker, dunner en langgerekter. Hoe meer je licht je geeft hoe sneller en voller ze gaan groeien. Maar meer licht betekent ook meer voeding en meer CO2. Als dit niet goed uitgebalanceerd is dan is de kans op alg erg groot. En alg in je mos moet je allertijde zien te voorkomen!

Deze drie factoren zijn nodig zijn om gezond aquatisch mos te kunnen laten groeien en/ of opkweken. En feitelijk is dit het enige wat we nodig hebben, dan is het slechts een kwestie van tijd voordat de mossen snel gaan groeien tot een mooie verschijning in het aquarium of aquascape.

Tips voor mos:
Mossen groeien het best als ze ergens aanvast zitten. Dit is een basis eigenschap van mos. Ze kunnen op bijna van alles vast-ankeren als het oppervlakte maar niet te glad is. De zgn. wortels moeten zich wel ergens aan vast kunnen houden natuurlijk. Het is is wel verstandig om het mos ergens op vast te binden en de beste opties hiervoor zijn hout en steen.
Bind een plukje mos met draad (katoen of vislijn) vast aan een object en na een paar weken zouden ze vast moeten zitten. Als je het mos zou laten ronddrijven krijgt het een ongecontroleerde lelijke groeivorm.
Lijmen kan ook, maar dan wel met speciale lijm op basis van Cyanoacrylaat. Dit is nml niet giftig. Let er goed op dat je de laag mos niet te dik aanbrengt. Hierdoor gaat het onderste mos dood en laat het na verloop van tijd weer los van de ondergrond.

Vermijd mos etende vissen. Vooral Siamese alg-eters zijn een ramp voor je mos. Als je gestripte stengels ziet en/ of je mos ziet er plots dunner uit; dan heb je iets in je bak wat er niet in hoort. Oplossing is de ongewenste gasten eruit halen of extra voer toevoegen, in de hoop dat ze je mos met rust laten.

Houd je mos zo schoon mogelijk. Mos werkt als een doeltreffend filter en verzamelt veel soorten rommel uit je bak. Het nadeel is dat dit een extra voedingsbodem voor alg is. Met name draadalg. Als je een waterverversing doet, ga dan voorzichtig met je vingers door het mos. Hierbij komt al het rommel eruit en kan je het eventueel wegzuigen. Haal op zo'n manier zoveel mogelijk uit je bak.

Vermijd algen - altijd! Het is praktisch niet mogelijk om alg voor de volle 100% uit je mos te krijgen. Meestal als je alg krijgt ben je genoodzaakt om de besmette gedeelte volledig te verwijderen. Houdt dus je CO2 levels en voeding optimaal om alg geen kans te geven.

Mossen willen graag gesnoeid worden. Hoe zonde het ook kan zijn. Het mos groeit hierdoor sneller en veel dikker terug. Er is geen speciale manier of techniek voor het snoeien. Gewoon de schaar erin. Als het mos te dik word gaat de onderkant verkleuren en wellicht afsterven.
En vergeet niet om ALLE afgeknipte stukjes mos eruit te halen. (ander heb je de kans dat er echt overal spontaan mos gaat groeien!) Je hebt er soorten bij die je gewoon nooit meer uit je bak kunt krijgen...

Bemesting geeft snellere groei maar is feitelijk niet nodig. Mos haalt de benodigde voeding uit vissenpoep waardoor het water schoner word. Het is natuurlijk een ander verhaal als je geen aquariumbewoners hebt. Dan is een zeer lichte dosering meer dan voldoende. Easy carbo toevoeging dient echt minimaal te zijn omdat sommige mossen daar erg gevoellig voor zijn. Maar ik vind het wel noodzakelijk voor goede groei. CO2 is niet noodzakelijk maar geeft wel betere resultaten

Mos houd vooral van schoon water, en ook van water waar een lichte stroming in zit. Zorg dat alle mos lichtjes mee beweegt in je bak. Dit is trouwens ook een goede manier om de zgn. 'deadspots' te lokaliseren.

Een laatste advies over het houden van aquatische mos: als de mossen niet groeien na twee of drie weken, gooi ze dan nog niet weg! Sommige mossen hebben een langere aanpassingsperiode nodig voordat ze begonnen met groeien.

The Small Planted Tank