Hoe krijg je rode planten

In Depth - Advanced Strategies : hoe krijg je knalrode planten? de NO3 beperkende manier.

Er zijn meerdere manieren om extra rode planten te laten groeien, de manier van minimale aanbod nitraat is er 1 van.

Om via deze manier mooi rood gekleurde planten te krijgen zijn er 3 dingen nodig:
- intense belichting, goede gechelateerde micro's (Fe) en een lage waarde aan nitraat (NO3)

Een analogie: Als jij een uurtje zonder bescherming in de zon zit zal je waarschijnlijk lichtjes verkleuren. Als jij 6 uur zonder bescherming in de felle zon zit wordt je waarschijnlijk zo rood als een kreeft. Hetzelfde gebeurt er met je planten in je scape als ze erg veel licht krijgen.
De plant gaat zich beschermen tegen teveel licht door het groene chlorofyl pigment te veranderen zodat het blad verkleurt van groen naar rood.

Jip en Janneke uitleg: planten hebben ingewikkelde strategieën ontwikkeld om zich aan te passen aan de voortdurend veranderende omgeving. Eén van deze strategieën is de zogenaamde niet-fotochemische uitdoving (NPQ) wat de planten beschermt tegen te veel zonlicht. De plant gaat zich beschermen dmv fotochemische en biochemische reacties met een aanmaak van een 'accesoire' pigment zoals carotenoïden. Het gevolg is meer rodere planten.
Als je tijdens dat procces een fikse snoei doet krijgen de nieuwe bladeren direct al een rodere kleur, omdat de plant nog steeds dit pigment/eiwitcomplex aanmaakt om zich te beschermen tegen het felle licht. Zo kunnen planten na een snoei (sneller en intenser) roder van kleur worden. Daarbij geven rode LED's boven de 700nm een extra stimulans in het spectrale bereik die een hogere activatie bij de fotosynthetische reactie van de plant teweeg brengt, wat de kleur rood bevordert. Als dan ook nog eens de intensiteit wordt verhoogd, zodat de plant gedwongen word om zich hier tegen te beschermen, resulteert dit ook in een rodere kleur.

Planten worden niet extra rood door het toevoegen van veel ijzer. Als je planten niet geel zijn, in goede conditie verkeren en geen tekorten vertonen heb je in principe genoeg Fe om ook die mooie rode planten te krijgen. Dus om daarvoor extra veel ijzer te doseren of speciale ijzerhoudende bodem te gebruiken is niet geheel correct.

Het is je misschien opgevallen dat als je veel voeding toevoegt de planten hiermee ook sneller gaan groeien. Dat zie je bv bij de Estimative Index. Daarbij groeien de planten veel harder dan bij een lean-dose bemesting. En daar ligt eigenlijk de essentie voor het verkrijgen van rode planten...

Je moet namelijk een situatie weten te creeren dat je plant zo lang mogelijk onder de felle belichting blijft, zonder dat ze ernstige schade gaan oplopen. Natuurlijk gaan ze schade oplopen van het teveel aan licht, maar dat is ook de bedoeling om ze rood te laten kleuren. De oplossing ligt in een lean-dose bemesting die je maar 1 a 2x per week aan je bak geeft. Zo groeien de planten langzamer en blijven ze langer onder het intense licht staan zodat ze meer tijd hebben om te verkleuren naar intens rood.

Als je 1 of 2x per week een lean-dose voeding geeft hebben de planten niet die zodanige hoeveelheid voeding om snel te kunnen groeien. Dat is veelal het gevolg van de lage nitraat waarden. Die kunnen zo tussen de 1 en 10ppm liggen, afhankelijk welke bemestingsstrategie je gebruikt.
Elke keer als je voeding doseert zal de plant direct reageren door te gaan groeien. Als deze waterkolombemesting minder word dan word de groeisnelheid daarmee ook kleiner. En zo groeien planten op een gematigde manier. Gevolg is dat je minder hoeft te snoeien en blijven de planten langer onder het licht waardoor ze beter kleuren, en zo krijg je die knalrode planten..!

Als we planten dagelijks of vier a vijf keer per week bemesten, geven we de planten altijd genoeg voedingsstoffen om snel te kunnen groeien. En wanneer ze gewoonlijk sneller groeien, worden ze hoog in lengte, maar niet in volume. Dus je krijgt niet die enorme dichte bos planten. En omdat ze zo snel groeien moet je ook regelmatig snoeien. Gevolg is dat planten niet lang genoeg onder intens licht blijft om te verkleuren.
Dan krijgen ze niet de beoogde kleur rood; dan blijft de kleur altijd wat fletser.

En, waarschijnlijk het belangrijkste, die rode kleuren krijg je als de verlichting matig tot intens is. Dus een fotoperiode ongeveer zeven tot acht uur per dag en je kan gebruik maken van een piek in de belichting. Een piek van max vijf uur met de maximale intensiteit die je met het licht kunt aanbieden. Er zijn veel soorten belichting die meehelpen om de rode kleur te ontwikkelen. De 2 bekenste zijn de nieuwste generatie Chihiros en Twinstar.

Omdat er veel licht aangeboden word zijn goede en vooral stabiele CO2 waarden een must. Want rood worden zonder extra CO2 is erg moeilijk (niet onmogelijk) omdat je intens licht nodig hebt. En zonder de hulp van CO2 kan het een groot probleem zijn om de planten gezond en vooral algenvrij te houden.

Samenvatting:
veel licht gedurende de gehele belichtingstijd (minimaal 40 lumen per liter). Dagelijks een piek in de intensiteit van 3 tot vijf uur. Gebruik goede en vooral stabiele CO2 waarden. Stabiliteit is belangrijker dan ppm. Je hoeft niet elke dag Fe te doseren. De juiste hoeveelheid Fe per twee weken is meer dan genoeg.

Lage stikstof waarden werken niet bij alle rode planten. Hoofdzakelijk voor bepaalde rotala's en ludwigia's. Bij een Macrandra, Ludwigia pantanal en Althernanthera reineckii werken lage stikstof waarden juist weer slecht. Daarbij zijn nitraat beperkende omstandigheden niet de primaire reden zijn dat planten roder gaan worden. Want je krijgt net zo mooi rood gekleurde planten met een NO3 van 30 als met een NO3 van 0.5 En zoals ik al aangaf het is ook afhankelijk van het soort rode plant.
Het aanbod van een spectrum in ver-rood (>700nm) is een grote bepalende factor bij een extra activatie bij het NPQ proces (Non-photochemical quenching. Ofwel een niet-fotochemische uitdoving van het pigment)

Aquariumplanten beschermen zich tegen te veel licht door de zgn. niet-fotochemische uitdoving van het pigment (NPQ). Dit zijn fotochemische en biochemische reacties om een 'accesoire' pigment zoals carotenoïden aan te maken. (geen Anthocyaan want deze kan niet bestaan bij submersde planten want dat zijn namelijk wateroplosbare pigmenten).
In deze fotosynthese beschermende toestand schijnt de levensduur van chlorofyl aanzienlijk te worden verkort en de aanmaak/opbouw van caretenoïden te worden gestimuleerd. En daarmee wordt de foto-oxidatieve schade in de plant voorkomen. Juist door die caretenoïden krijgen we de rode verkleuring van de plant, en dat heeft per definitie niets te maken met de hoeveelheid stikstof in het water

De beperking van nitraat is meer bedoeld om de groeisnelheid te beperken.
Want als je plant voedingsstoffen aanbied die nét even boven het LCP (licht-compensatie-punt) liggen word de kwaliteit van de plant niet aangetast, maar heeft wel erge trage groei tot gevolg. Daarom is het gebruik van een lean-dose ook erg risicovol met veel licht omdat je altijd op het randje balanceert tussen teveel en te weinig voeding in de waterkolom. Maar dat gevaar word voor een groot gedeelte opgevangen door de aquasoil die je gebruikt. Maar toch; tekorten bij de planten komen relatief vaak voor met een lean-dose bemesting. Zeker omdat de soil met een lean-dose bijna niet word aangevuld met voeding en dus eerder zal zijn uitgewerkt omdat de planten op ten duur alle beschikbare voeding hebben verbruikt.
Daarom moet de observatie van je planten ook een regelmatige routine zijn!

En tot slot: Het is ook belangrijk om na een snoei pas een bepaalde verandering in je bemesting door te voeren

Hieronder links een scape met 30ppm NO3 en 10ppm PO4. Daarnaast een scape met 5ppm NO3 en 0.2ppm PO4.
Duidelijk een bewijs dat een nitraat beperking niet de enige manier is om rode planten te verkrijgen... Er spelen nog veel meer bepalende factoren mee, zoals Fe, soort belichting, bodem, bodemopbouw, voeding en het soort rode plant.
Links de Alternanthera reineckii met een rich dose bemesting icm een Seachem Flourite bodem en op rechter afbeelding een Rotala H'ra met lean dose bemesting icm met ADA Amazonia versie I

bron: Horton, Peter; Alexander V. Ruban (April 2005). "Regulation of Photosynthesis under Stress: Molecular design of the photosystem II light-harvesting antenna: photosynthesis and photoprotection. P.Olivera. Pics Barreport en TSPT.nl

The Small Planted Tank