En dat deze allemaal gebruik maken van een 'ouderwetse' voedingsbodem en dat dus een aquasoil helemaal niet noodzakelijk is.
En dat klopt helemaal. Veel van bijvoorbeeld de 'Dutch scapes' (Hollandsche Plantenbak) hebben een 'ouderwetse' voedingsbodem en daarin worden fantastische resultaten mee behaald. Maar waarom is dit in het aquascapen niet zo populair? Of zijn we gewoon het slachtoffer van heel slimme marketing?
Laten we de voor- en nadelen eens bekijken:
Voordelen Voedingsbodem:
- planten hebben een continue aanbod van voedingsstoffen vanuit de bodem
- relatief goedkoop in aanschaf
- gaat veel langer mee dan een soil
- icm met lateriet word de levensduur nog eens extra verlengd
- gecombineerd met een rijke waterkolombemesting is dit een sterke combinatie
- ook een 'ouderwetse' voedingsbodem met humus en klei heeft CEC eigenschappen
- je hebt commerciële kant-en-klare voedingsbodems of je kunt ze zelf samenstellen.
Nadelen Voedingsbodem:
- het heeft geen/ nauwelijks pH verlagende eigenschappen
- minder geschikt voor in een complexe hardscape
- verplaatsen/ verwijderen van planten geeft veel rommel en daarmee veel organisch afval
- het verwijderen van planten met een groot wortelgestel is problematisch
- bij een (wekelijkse) waterwissel kan er veel werveling op de bodem ontstaan waardoor er veel rommel naar boven komt
- de aftoplaag van grind of zand kan te compact zijn/ worden waardoor een zuurstofloze omgeving in de bodem ontstaat
- je moet weten hoe een bodem op te bouwen
- eventueel ingebrachte voedingscapsules kunnen bij herschikken van planten naar boven komen
Voordelen Aquasoil:
- planten hebben een completer aanbod van voedingsstoffen vanuit de bodem
- bevat ammonium wat zeer bevorderlijk is voor plantengroei
- is pH en KH verlagend
- het heeft CEC eigenschappen
- goede doorlatendheid; dus een goed aanbod van zuurstof
- noobproof. Dat willen zeggen dat iedereen zonder veel extra kennis geweldige resultaten behaald!
- er word in aqausoil sneller een bacteriercultuur opgebouwd dan in een voedingsbodem
Nadelen Aquasoil:
- pH/KH verlagende eigenschappen raken op ten duur uitgewerkt bij het gebruik van hard water
- relatief erg duur in aanschaf
- kan na verloop van tijd gaan verkruimelen
- verplaatsen/ verwijderen van planten geeft veel stof en rommel en daarmee veel organisch afval
- verplichte waterwissels in de opstartfase
- is meer geschikt voor een lean-dose waterkolombemesting
- teveel merken waardoor een keuze lastig is
Een lage pH in de bodem is gunstig voor de opname van bepaalde voedingsstoffen die zich in de bodem bevinden. Aangezien aquasoil een Ph verlagende eigenschap heeft is dat een idelale manier om succesvol planten te laten groeien.
Dat is lastiger icm een inerte bodem. Gezonde wortels hebben het vermogen om bepaalde stoffen uit te scheiden die de pH rondom de wortels te verlagen wat weer gunstig voor de opname van bepaalde voedingsstoffen. Mits er de juiste concentraties zuurstof voorhanden zijn. Nu zal een gezonde plant zelf de benodigde zuurstof via de wortels uit te stoten tijdens het assimilatieproces. En hoe vitaler de plant des te beter dit gaat.
Hieronder een 3 tal manieren om een voedingsbodem op te bouwen.
manier 1
- een dun laagje lateriet en/of leem. Veelal in poedervorm
- een laag van een paar cm van vijvergrond, kalkvrije potgrond of mengsels hiervan aangevuld met klei
- afgedekt met grind of zand
- Seachem onyx sand, Diamond Black leonardiet korrels (Perlhumus granulaat), Leonardiet Humuszuren en Biotron S
Voeg ongeveer 2.5cm turf toe of voeg kleine cm dikte DB leonardiet toe.
Je kunt een dun laagje turf toevoegen aan de leonardiet + mulm.
Dek dat vervolgens af met florite/onyxzand en/ of grind
manier 3:
- gebruik een grote zak vijveraarde en dek deze af met een paar cm aquasoil (powder)
manier 4:
Voedingsbodem voor een 35 literbakje:
5 kilo filterzand
2 liter tuinaarde zonder extra toevoegingen
kwart liter lateriet
20 gram JBL ferropol (poeder)
100 gram beenmeel
1 potje mini omoscote NPK-40-20-20 c.a 5 stuk, opengebroken.
Dit is voldoende voor gemiddeld 6 maanden voeding, daarna aanvullen met capsules of voedingstabletten. Dit alles mengen in een emmer, water toevoegen en een stevige massa van kneden. Plaatsen op de bodem van je bak en afdekken met fijn grind van ongeveer 8cm dikte.
Op plaatsen waar delicate planten worden geplaatst die een klein wortelgestel hebben is deze toplaag veel dunner (1cm)
conclusie:
Welke voordelen of de nadelen bepalend zijn om voor een bepaalde bodem te kiezen zijn persoonlijk. Met aquasoil is het wel veel gemakkelijker om met succes planten te laten groeien. Op dat gebied is het noob-proof en iedereen zonder groene vingers kan zeer goede reultaten verkrijgen. Zowel een voedingsbodem als een aquasoil kan worden gebruikt in elk type opzet; van low-light tot high energy. Dus een scape maken met weinig licht en langzaamgroeiende planten tot een scape met veel licht en fel gekleurde planten.
Aquasoil is wel meer geschikt voor een high-energy scape dan met het gebruik van een voedingsbodem; dus een scape met erg veel licht. Planten die daarmee worden gebruikt vallen in de regel Medium en Advanced en zijn in de regel ook erg kleurrijk.
De aanschaf kan aardig in de papieren lopen en de pH verlagende eigenschappen worden naar verloop steeds minder. En hoe hoger de KH waarmee je het water ververst des te sneller zijn de pH verlagende eigenschappen van de soil uitgewerkt, Maar 1,5 tot 2 jaar is wel te doen. Er bestaat veel kwaliteitsverschil onderling in aquasoil en dat is te merken aan de prijs per liter.
Deze foto hieronder is van een bak die staat in de ADA galerie en is inmiddels 12 jaar oud (2024)
Dat een aquasoil gaat uitwerken is een feit, maar dat wil niet zeggen dat ie onbruikbaar word.
Het zijn alleen de pH verlagende eigenschappen die minder worden. De CEC eigenschappen veranderen nauwelijks.
En als de parameters van je verversingswater goed zijn en je gebruikt een goede rijke waterkolombemesting kun je het heel lang volhouden.
Een voedingsbodem werkt nog steeds prima en worden prachtige resultaten mee geboekt. En er zijn verschillende manieren om zo'n voedingsbodem op te bouwen en er is volop keuze in de winkel. Zelfs samenstellen gaat natuurlijk ook. Een voedingsbodem word in de regel meer gebruikt bij planten uit de catagorie Easy en Medium.
Een goede voedingsbodem is wat betreft plantengroei net zo goed als een aquasoil. Op lange termijn wellicht iets beter.
Hoewel; lange termijn. Ik ken maar weinig scapers die voor een langere periode tegen dezelfde bak aan willen kijken. Die willen toch elke keer wat anders. Zo krijgen ze steeds meer ervaring in het aquascapen in algemene zin.
Dus als je elke 2 a 3 jaar een nieuwe aquascape wilt gaan maken is een aquasoil toch een betere optie.
Tot slot: de bodem is slechts 1 van de onderdelen in de hobby wat bepalend is voor succes. Als de rest niet optimaal is (bemesting, licht, CO2, onderhoud e.d.) blijf je problemen ondervinden met plantengroei en/of algen.