Hoe los je problemen op in je scape?

Onze hobby is geen exacte wetenschap!
Cijfertjes zijn een indicatie en de marge tussen verschillende manieren tot succes is erg groot. Er bestaat geen manier die 100% perfect is en die er voor zorgt dat je probleemloos tot een prachtige scape kan komen. Daarvoor zijn er teveel variabelen die van invloed zijn.
Er zijn wel een aantal manieren die deze weg, tot het eindresultaat, zo makkelijk mogelijk kunnen laten verlopen. En waarbij de kans op problemen minimaal is. Eén van die manieren is het maximaal druk zetten vanuit de bodembemesting met een minimale aanvullende hoeveelheid in de waterkolom.
Als je dan een goede CO2 afstelling weet te realiseren, goed onderhoud pleegt en spaarzaam bent met je verlichting dan kan er eigenlijk niet zoveel mis gaan.

Oplossen van problemen: vraag om advies!

Als je een hardnekkig probleem krijgt moet je de strategie aanpassen. Een veelgemaakte valkuil is dat men tegen een probleem aanloopt en deze niet correct oplost omdat men alleen de symptomen bestrijd.
Bijvoorbeeld; je denkt dat de planten niet goed groeien omdat je licht niet goed is. Veel mensen vervangen dan de lichtbron voor een duurdere, al dan niet met controller, ander spectrum e.d. Maar, heel vaak lukt het dan ook niet goed.
Of de plantjes groeien slecht en dat komt, denken ze, door te weinig voeding. Ze gaat de voeding omhoog schroeven en de plantjes gaan nog slechter groeien. Of je hebt net de 1e snoei gedaan, en je denkt: de planten hebben nu een opdonder gehad, dus ga ik ze maar eens extra verwennen door extra CO2 en extra voeding. Want hoe beter de groeiomstandigheden, hoe sneller ze herstellen... Niet dus...

Elke verandering. Hoe klein deze ook is, kan het begin zijn van veel ellende..!
Zeker als je niet precies weet wat je doet en waarom je dat doet. Nou, schrik niet, dit hoort er allemaal bij. Je moet ervaring opbouwen en dat gaat alleen met vallen en opstaan. Geen elke scape is hetzelfde. Je hebt altijd te maken met variabelen. Wat bij een ander goed werkt kan een ramp worden voor jou!
Als je hulp nodig hebt zou ik je aanraden lid te worden voor een aquascape forum. Er zijn een aantal goede forum te vinden. En daar kun je dan je vraag stellen - als je het antwoord nog niet gevonden hebt. En als je dan een vraag stelt; doe het dan goed.

Ik las een tijdje terug een vraag op een forum die ik als voorbeeld gebruik, zoals het dus niet moet:

Hallo ik mijn aquarium overnieuw opgebouwd
Maar het loopt nog niet helemaal goed.
Op mijn hout komt alg en de plantjes groeien nog niet lekker
Ik heb geen verwarming erin zitten kan dat een reden zijn voor mindere groei?
Ik voeg soms profito toe
Ik hoop op een paar goeie tips

Een stukje beeldspraak:
Hallo ik heb mijn auto overnieuw opgebouwd
Maar het loopt nog niet helemaal goed.
Op mijn motorblok ligt olie en hij rijd nog niet lekker
Ik heb geen verwarming erin zitten kan dat een reden zijn dat ie het niet goed doet?
Ik voeg soms benzine toe
Ik hoop op een paar goeie tips

Kijk, ook al is iemand een perfect automonteur; met deze info kan die helemaal niets. Er zijn duizend-en-één dingen die bepalen of een auto goed rijd of niet... Hetzelfde geld voor aquascaping. Als je een vraag stelt geef dan de specificaties van je scape. Met deze informatie kunnen mensen veel beter de situatie bepalen en je een beter advies geven. Vermeld dus altijd de volgende informatie:

01) Hoe groot is je bak?
02) Welke pomp en capaciteit p/uur?
03) Welk filtermateriaal en hoe vaak maak je deze schoon?
04) Wat voor bodem gebruik je?
05) Hoe lang draait het aquarium?
06) Wat voor soort licht heb je? Hoeveel watt / lumen / par?
07) Wat is de belichtingstijd?
08) Wat voor voeding geef je en hoe en wanneer en hoe vaak?

09) Wat zijn je waterwaardes : pH, KH, GH, PO4, NO3, NO2, Fe, K, etc?
10) Hoe meet je die, en op welk tijdsstip van de dag/week?
11) Gebruik je CO2? Hoeveel, op welke manier en hoe heb je dat gemeten?
12) Wat is je planten- en je vis bezetting?
13) Hoe is je onderhoudschema?
14) Doe je waterwissels, zo ja; hoeveel % en wanneer?

En plaats een overzichtsfoto van je bak!

Met deze informatie kunnen mensen veel beter de situatie bepalen en je een beter advies geven. En dan kan je stapsgewijs een probleem oplossen. En zo word je steeds een betere scaper en krijg je steeds meer plezier in de hobby.
Zorg ook dat je slecht 1 mogelijke oplossing per keer uitvoert, en geen 10 dingen tegelijkertijd. Je weet namelijk daarna nooit welke handeling (oplossing) het is geweest dat er voor heeft gezorgd dat het probleem heeft opgelost.
Doe iets om het probleem aan te pakken en wacht daarna dus een paar weken of te zien of het ook het beoogde effect heeft gehad.

Tot slot: mocht je advies gaan vragen dan is een forum wellicht de beste optie. Ervaring leert dat de gemiddelde verkoper in een dierenspeciaalzaak erg hulpvaardig kunnen zijn, maar helaas ontbreekt het bijna altijd aan de juiste kennis over aquascapen.
Maar ook aan een forum kunnen nadelen kleven. En dat je heel vaal tegenstrijdig advies krijg van verschillende mensen. Logisch, zoals ik al eerder heb aangegeven; er zijn meerdere spreekwoordelijke Wegen naar Rome. Ik wil wel 1 belangrijke tip meegeven.

Voordat je een goedbedoeld advies gaat overnemen; kijk eerst eens in het fotoalbum van diegene waarvan je advies krijgt. Als je daar scapes ziet staan die daadwerkelijk prachtig zijn zal de persoon in kwestie ongetwijfeld weten waarover die spreekt. Heeft ie dat niet (en dat komt helaas vaker voor dan je denkt); dan moet je het advies maar naast je neer leggen. De ervaring leert dat de grootste roeptoeters meestal de slechtse kwaliteit planten hebben. Oja; vertouw geen websites/blogs e.d die alleen maar foto's plaatsen van andermans bakken...

De valkuil
wat mensen zich niet goed realiseren is dat de allerkleinste verandering gevolgen kan hebben in je bak. Dat kan zowel positief als negatief zijn.
Het resultaat van die veranderingen zijn in sommige gevallen al naar een paar uur zichtbaar, andere pas na een maand. Als men dan een probleem probeert op te lossen is het vaak, in de praktijk, dat men hier niet genoeg tijd voor neemt. Men komt vaak in een cyclus dat men een verandering maakt ; geen resultaat ziet en dan gaat de volgende aanpassing maken.
Net zolang tot men een bevredigend resultaat krijgt en men denkt het probleem opgelost te hebben.
De valkuil hierbij is dat men de laatst gemaakte ingreep/ oplossing aanwijst terwijl de daadwerkelijke oplossing van het probleem al eerder is gemaakt... En dan schuilt ook het gevaar dat men het verkeerde advies gaat geven bij mensen met dezelfde problemen in hun scape.

Een andere valkuil waar veel mensen in trappen is de aaname dat het spectrum van een lichtbron boven water dezelfde zou zijn als een spectrum onder water. Dat is simpelweg niet waar. Want het spectrum boven water is heel wat anders dan onderwater-lichtspectrum. Het spectrum word verstrooit als het word 'afgebogen' door watermoleculen. Dit is ook de voornaamste de reden dat wanneer licht door water reist, bepaalde kleuren licht selectief minder worden en/of uitdoven, terwijl andere kleuren juist worden doorgelaten, gevormd en zelfs opschuiven naar een ander absorptiespectrum.

Er worden vaak vergelijkingen gemaakt met productie en/of resultaten vanuit de Land- en Tuinbouw. Of er worden referentiekaders gebruikt vanuit onderzoek wat gedaan is in de Land- en Tuinbouw. Maar als je deze vergelijkingen gaat doorvoeren naar de onderwaterwereld kan je wel eens tot hele afwijkende resultaten komen. Want planten die onderwater leven hebben geheel andere behoeftes en omgevingscondities nodig dan landplanten. Dit is niet alleen van toepassing op belichting, maar zeker ook op plantbemesting!

Hier rechts een voorbeeld van een van vele soorten afbeeldingen die er in omloop zijn van planten waarbij tekorten worden getoond. Deze voorbeelden zijn vaak alleen van toepassing bij planten in hun bovenwatervorm, dus bij landplanten.
De afbeelding hiernaast is trouwens een tomatenplant die vaak als referentie word gebruikt in onze hobby. Daarmee is de kans erg groot dat er een verkeerde conclusie word getrokken bij het oplossen van plantproblemen.

En tot slot:
er zijn helaas websites, facebookpagina's en youtube kanalen die simpelweg vermeden moeten worden.
Daar word her-en-der wat informatie verzameld van diversen bronnen van het web, stukje tekst gebruikt van wikipedia en er word weer een artikel over geschreven of videotjes van gemaakt. Dan lees/ zie ik weer een ontzettend slecht tenenkrommend artikel met zoveel onwaarheden, halve waarheden en verkeerde adviesen dat ik niet soms eens weet waar te beginnen. Jammer, dat ondanks de goodwill van veel mensen, hobbyisten te veel en te vaak onzin voorgeschoteld krijgen en dat aangedragen oplosssingen en adviezen de boel heel vaak alleen maar gaan verergeren.
Dus doe je onderzoek goed. Ga meerdere bronnen af, en als er gebruik word gemaakt van productplacement, affiliatieprogramma's en/of sponsering; dan moet je helemaal skeptisch zijn...

The Small Planted Tank