The Small Planted Tank

Aquascapen in een aquarium?

 

 

Ik krijg redelijk vaak vragen zoals;

- ik heb een compleet aquarium gekocht gekocht en wil gaan aquascapen, heb je nog tips?

- is het mogelijk om in mijn Oase/ Eheim/ Juwel/ Ciano/Aqualantis/ Fluval e.d. aquarium een High-tech aquascape te maken?

- welke aquariumset is het beste voor een gekleurde plantenbak?

- voor mijn aankomende High-Tech aquascape wil ik zelf al mijn techniek gaan samenstellen. Heb je tips?

Deze vragen worden mij vaak gesteld in een PM (persoonlijk bericht) en daarom lijkt het mij handig om daar een klein artikeltje over te schrijven.

Allereerst: een aquarium is voor het houden van vissen. Bij aquascapen zijn bewoners bijzaak; het draait om de scape!

Als je wilt gaan aquascapen koop dan géén standaard aquariumbak die je compleet in een dierenwinkel/ tuincentrum aantreft.
Je weet wel; zo'n plomp ding met een kunststof lichtkap en een groot lomp ingebouwd filter. Ze zijn bijna allemaal totaal ongeschikt op het technische vlak. Wellicht ideaal voor een aquarium maar als je serieus wilt gaan aquascapen is dit een no-go. Het licht is gemiddeld ongeschikt, het filter is gemiddeld ongeschikt en je hebt geen ruimte voor onderhoud omdat er een lelijke kap op staat.
Een ander nadeel is de ingebouwde achterwand. Hierdoor gaat de dieptewerking altijd verloren en er gaan na verloop van tijd toch altijd algen aan vastgroeien die er niet af te krijgen zijn zonder de wand te beschadigen. Het is een no-go in aquascapen.
Op zijn best is er een mooie lowtech bak mee maken, maar dan houdt het verder ook op. Nu is er natuurlijk niets mis met een lowtech scape. Een lowtech bak kan natuurlijk erg fraai zijn. Alleen de keuze van planten is meer beperkt. Wil je een mooie fel gekleurde plantenbak dan moet je toch wat ander soort spullen gaan aanschaffen.


Techniek:
Allereerst moet je gaan bepalen hoe groot je bak gaat worden. In principe maakt het niet uit wat de grootte van je bak word.
Die keuze word meestal bepaald door de beschikbare ruimte en het te besteden budget. Want het is logisch dat een grotere bak ook (veel) meer geld kost. En nu ik het over geld heb: ga niet teveel bezuinigen op kwaliteit maar het loont zeker de moeite om een beetje prijzen te vergelijken. Zowel in Europa als daarbuiten..

Goed, koop dus geen complete aquariumset. Het is praktischer, en goedkoper, om je systeem zelf samen te stellen.

Ik zie steeds meer aquascape-sets op de markt komen. Veelal bekende aquariumproducenten die zich ook willen gaan positioneren in de wereld van het aquascapen. Logisch, de innovatie in de aquariumwereld loopt een beetje op haar einde.
Zich helaas niet goed bewust dat aquascapers geheel andere benadering van techniek gebruiken, dan de techniek in de aquarium wereld, zijn deze sets dus helaas geen succes. Daarmee bedoel ik niet de verkoopcijfers van zulke sets maar het uiteindelijk resultaat wat je kan/wilt bereiken op het gebied van aquascapen.

Er worden in de regel 2 soorten aquascape sets aangeboden, al dan niet met/zonder onderkast:
A) de sets met een bijpassende onderkast en een mooie opti-white bak. Zonder verdere techniek zoals verlichting en filter.
B) de sets met/zonder een onderkast, maar wel met filter en belichting

Optie A is het beste, alleen veels te duur. 1000 euro voor een kast en bakje van 90cm (180 liter) Als je zelf een beetje je best doet heb je hetzelfde voor nog niet eens de helft.  Daarnaast krijg je natuurlijk altijd het commerciële advies om een filter en verlichting van het hetzelfde merk te gaan gebruiken. En dat is niet altijd de beste optie...

Optie B is altijd slecht.

Waarom? Veel producenten van aquasets zijn terughoudend in het geven van de specs van zo'n set. 
Het vermogen en opbrengst van de LED word nauwelijks tot nooit vermeld. Dus je hebt geen idee wat je boven je bak hebt en of het genoeg is voor de scape die je voor ogen hebt. En, belangrijke nog; je hebt geen idee van de spectrale verdeling van het licht. Meestal standaard LED, dus teveel blauw en te weinig rood.
Sommige producenten komen wel semi-interessante vermeldingen over PAR. Maar daar heb je als hobbyist helemaal niets aan.

In de praktijk blijkt dat het filter is afgestemd op het houden van vissen vergezeld met wat eenvoudige planten, dus planten in de categorie Easy Plants en planten in de onderste regionen van Medium. Wil je gaan aquascapen met daarbij mooi rood gekleurde planten dan heb je toch wat anders nodig dan de bij elkaar gesprokkelde techniek het assortiment van onze bekende aquariummerken die dus helaas geen verstand van zaken hebben.
Laatst is nog een bekend Nederlands budgetmerk met een set op de markt gekomen.  Helaas, mislukt.
Te sterke belichting zonder dimmer met goedkope high-powers LED's (dus te fel en teveel blauw) een filter die veel herrie maakt, een cascade heeft (waterval) en lijkt gemaakt te zijn van tupperware plastic. Blijf me verbazen waarom er door zulke professionele bedrijven zulke fouten gemaakt worden.#CriticModeOff

We gaan beginnen met de bak. Als je eenmaal de afmetingen weet dan ga je daar je techniek op afstemmen. Een leeg aquarium bestaan in veel prijsklasse en komen in verschillende dieptes en hoogtes.
Je kunt ook een bak laten bouwen bij gespecialiseerde bedrijven of een bakje halen bij de lokale bouwmarkt. Het mooiste is optic white met transparante kitnaden, maar daar betaal je ook voor.

Belichting:
Kies een LED die geschikt is voor elke scape die je nu, en in de toekomst, wilt gaan maken. Kies een LED die geschikt is voor de scape waarbij je het meeste licht nodig gaat hebben. Besluit je om een scape te gaan maken met eenvoudige
planten die weinig licht nodig hebben kan je altijd gebruik maken van een dimmer. Je kunt makkelijker downgraden dan upgraden.
ik adviseer altijd een LED met veel over vermogen met dimmer zodat ie geschikt is voor elke plant/scape. Persoonlijke voorkeur ligt op z'n minst bij RGBW. Liefst RBGW+UV om de kleuren er echt uit te laten 'poppen'. Zoek een LED uit waarmee je toch minimaal 40 lumen per liter uit gaan krijgen. Dat is de ondergrens.  Het is een aardige investering maar het is wel belangrijk dat je de juiste lichtintensiteit kan aanbieden!

Filter:
Kies een filter die een capaciteit heeft van 10X je bakinhoud. Dus als je een bakje hebt van 100 liter neem je een filter met een capaciteit van 1000 liter per uur. Flow is King - CO2 is Queen! Een wavemaker is natuurlijk ook een oplossing.

CO2:
Is geen vereiste, maar wel een pré ; Als je veel licht gebruikt is CO2 onmisbaar. Maar ook een bak met planten die niet zoveel licht en/of CO2 nodig hebben is het toch een waardevolle investering.
Er zijn complete sets te verkrijgen rond de 200 euro: 2L hervulbare fles, drukventiel, magneetventiel, bellenteler, CO2 slang en diffuser. Koop geen bekent aquariummerk, dan betaal je gemiddeld 60% teveel.

Voor de rest een goede aquasoil, eventueel met additieven, ook met een lowlight configuratie. Dit in combinatie met een lean-dose bemesting. Dan heb je alle technische benodigdheden om met succes te gaan aquascapen en/of een supergekleurde bak op te starten. Ik schijf bewust 'technisch' benodigdheden, want bij problemen met je bak zal het ieder geval daar niet aan liggen.
Ik heb ook bewust geen merken genoemd van de techniek. Dat is net als met het kiezen van een auto: het is persoonlijk.


Er zijn ook complete NANO aquascape sets te koop (tot 55 liter). Deze blijken in de praktijk toch beter geschikt dan de grotere sets. Maar ook hier het van toepassing; filter is soms ondermaats, belichting is te zwak of te fel of heeft weer geen dimfuctie.  Er is altijd wel wat aan te merken. Daarom is het gewoon beter om zelf alles samen te stellen.


Dus; stel zelf iets samen naar je eigen wensen. Scheelt je een hoop ergenis, geld en vooral teleurstelling