Stengelplanten: de Rotala

Stengelplanten: de Rotala

Als je in een scape en mooie gekleurde bos met stengelplanten ziet staan zijn het in de meeste gevallen rotala's.
Rotala heb je in allerlei kleurencombinaties; van dieprood, rood, oranje tot geel/roze en groen. Juist door deze kleuren zijn ze erg populair en omdat ze snel kunnen groeien is het voor vele scapers een ideale stengelplant. Ze worden gebruikt om accenten aan de scape te geven, om kleur te brengen in de scape en om in een bepaalde vorm te worden gesnoeit. De rotala is de namelijk beste stengelplant voor vormsnoei.

De Rotala rotundifolia (zowel de rode als de groene variant) zijn de meest gebruikte en de meest gemakkelijke rotala soorten. Ze zijn niet veeleisend en met goede belichting en toevoeging van CO2 kan er eigenlijk niet zoveel mis gaan. Ze zijn bekend om hun groeisnelheid en hun mooie groeipatroon, dus daarom moeten ze veel en vaak gesnoeid worden. Juist deze snoei is noodzakelijk om de vitaliteit van de plant te behouden. De groeiomstandigheden bepalen de uiteindelijke kleur van deze rode variant. Bij te weinig licht en geen CO2 worden ze langgerekt en gelig van kleur. Bij veel licht en de juiste micro's krijgen ze een mooie roze kleur. Ze worden niet rood van kleur zoals veel mensen denken.

Zo word de Rotala macandra wél mooi rood bij de juiste groei omstandigheden. Waar deze niet tegen kan is schaduw, daarom moet dit soort ook niet te dicht op elkaar worden geplant. Er zijn veel variëteiten in de macandra waaronder de 'type 4' die erg fraai kan zijn.
Omdat deze zo intens rood kan worden is het eigenlijk niet gebruikelijk dat ze in een grote groep staan. Het word meer gebruikt om accenten aan te brengen. En de aller roodste rotala is trouwens de Colorata.

Ik bemerk redelijk vaak dat er de verkeerde namen worden gegeven aan rotala's. Zelfs aquariumplanten leveranciers gaan wel eens dit mist in met het determineren van de plant. Soorten worden gemakkelijk met elkaar verwart omdat de groeiomstandigheden bepalen hoe de plant er uiteindelijk uit komt te zien. Zo word de kleur bepaald door de voeding die je gebruikt (of juist vermindert), het licht wat je gebruikt, de intensiteit en de CQS van je belichting. (De Color Quality Scale is de nieuwe standaard in opvolging van de CRI. CRI is namelijk niet toereikend omdat bij led een hogere CRI niet altijd een betere weergave van kleuren geeft). Op 1 en dezelfde plant kunnen visueel grote kleurverschillen waarneembaar zijn met een ander soort belichting (zie hoofdstuk: rode planten)

Hieronder zie je een aantal afbeeldingen van rotala die gevonden zijn op google en waarbij het erg moeilijk te beoordelen welke soort rotala het is, en of de naam ook daadwekelijk klopt met de afbeelding...Onderling zie je toch erg veel verschillen.

Rotala 'colorata'
Groeit rechtop, maakt meer wortelscheuten dan de rotundifolia. Algehele indruk is robuuster dan rotundifolia. Kleuring is een meer donkerdere tint en meer verzadigd dan de rotundifolia, ook sterker met veel licht. Minder vatbaar voor vertakking als de toppen niet word getopt.

Rotala 'H'ra'
Kan naar boven groeien, maar is zeer gevoelig voor sterke gebogen of kruipende groei, eigenlijk de rode versie van Rotala 'green'. Kleuring is erg verschillend, van oranje naar sterk roze tot dieprood met veel licht. De bladvorm is veel smaller dan de twee andere en de algehele uitstraling is 'fijner'. Zeer goed in vertakking, zowel met als zonder toppen van de stengel.

Rotala rotundifolia
Groeit het meeste rechtop, dan de twee anderen, hoewel ze nog steeds de neiging hebben naar scheve/ overhangende groei. De kleur is minder diep en minder verzadigd dan de twee anderen, hoewel nog steeds sterk in omstandigheden met veel licht. Zeer goed in vertakking zowel zonder topjes af te knippen, en bij het trimmen van tops.

Als je rotala's snoeit kan je vaak hele mooie stekken daaruit overnieuw hergebruiken. En deze steek je dan gewoon tussen de gesnoeide planten. Deze hoeven per definitie niet in de soil geduwd te worden (..!) Gewoon met de pincet een paar cm boven het substraat duwen (max een paar cm) zodat de afgeknipte stekjes vast worden gehouden door de bestaande, en net getrimde planten.
Ze gaan vanzelf wortels maken die vervolgens naar beneden groeien richting de soil. Dat is gewoon een kwestie van geduld. Deze manier van snoeien en herplanten word vaak toegepast in showbakken die er namelijk altijd representatief uit moeten zien.

De rotala soorten houden van iets warmer water (25-28°c) en kun je het beste strategisch achter een stuk hout of steen neerzetten. Dit soort heeft de eigenschap om, na verloop van tijd, aan de onderkant kaal te worden. En dat is een lelijk gezicht als je daar tegenaan kijkt. Daarom is het een veelgebruikte manier om ze ergens achter te zetten zodat dit niet meer zichtbaar is. Natuurlijk kun je er ook een laagblijvende plant voor laten groeien; een rijtje voorgondplantjes of een veldje met naaldgras e.d.

De mooie kleur krijg je door relatief weinig NO3 in het water te hebben en iets hoger ijzerwaarden. Beter is het om NO3 via het substraat aan te bieden. Dat is ook de reden waarom in de bakken met een goede aquasoil de planten altijd roder zijn. Verder veroorzaakt een hogere lichtintensiteit een rode kleur omdat de plant zich hiertegen gaat beschermen.
Als de voeding 100% in orde hebt en je maakt gebruik van de juiste chelaten in de micro's heb je eigenlijk geen extra ijzersuplementen nodig. Dat geld trouwens voor elke rode plant!

Dit zijn momenteel de meest gebruikte rotala soorten en er komen regelmatig nieuwe variaties bij;

Rotala Blood Red
Rotala Boshi nanjenshan
Rotala Cambodia
Rotala Ceylon
Rotala Coin Leaf
Rotala Colorata
Rotala Green
Rotala H'Ra
Rotala Indica
Rotala Laos
Rotala Long leaf
Rotala Macrandra
Rotala macrandra Green / Wavy
Rotala macrandra Mini Butterfly
Rotala macrandra Mini Type 2
Rotala macrandra Mini Type 4
Rotala macrandra Narrow Red
Rotala Macrandra variegated
Rotala mexicana Araguaia
Rotala mexicana Bangladesh
Rotala mexicana Goias
Rotala Orange Juice

Rotala Pearl
Rotala Periya
Rotala Pink
Rotala ramosior Florida
Rotala ramosior Sunset
Rotala rotundifolia
Rotala rotundifolia Ceylon /Pink
Rotala rotundifolia Orange Juice
Rotala rotundifolia Periya
Rotala Rotundifolia Platinum
Rotala rotundifolia Shimoga
Rotala Sahyadrica
Rotala Singapore
Rotala Sunset
Rotala tulunadensis
Rotala Vietnam
Rotala wallichii
Rotala Wayanad
Rotala Yao Yai
Rotala sp. Yarabje

The Small Planted Tank